Thursday, December 1, 2016

Манжиг



Нэг төрлийн могойн чихмэл


Манжиг
Хар хороос хамгаалаux газартай холбогч хөл гэх бэлэгдэлтэй.
Газрын судлаар гүйгээд санасан газар хүрж үйлийн зараал болдог. Биед эрхлэхдээ ойртсон наалдсан бүхнийг зайлуулач устгагч гэдэг. Өөдөлсөн нэгний замч болж эрлэг тивд хүргэгч. Лусын хорыг танин өгүүлэх улаач. Гэх мэтээр өгүүлэх юм билээ.Мөн дүүрээгүй үйлээ манжигтаа мэдүүлэн зангилаж цаг хугцаанд даатгах үйлийн гол эдлэл.
15 –р зуунаас өмнөх үеийн олдворт манжгыг жинхэн монгойн арьсаар хийсэн байх нь олддог бөгөөд түүнээс хооших-д бөсөөр хийсэн байх нь элбэг.  Хуяган дээрх могойн чуулган тул 1 манжгийг хатан могой гээд бусдаас нь өөр нар буруу эргэх дээсээр сондгой өнгөөр урладаг бөгөөд бусдыг нь эр могой гээд нар зөв эргэх дээсээр олон өнгийн бэлэгдэлээр урладаг. Одоогоор бөөгийн хуягд хамгийн цөөндөө 9-н манжиг  хамгийн ихдээ жил тойром буюу 365 г бэхлэх нь буй. Ер нь ажиглаад байхад манжигний тоон билгэ 9,10,11,12, 13,15, 21,25,27 ,33,35,44,47,49,55,67,71,79,81,85,88,91,93,99,108, 111, 221,255,273,361,365 гэх тоо их ажиглагдах юм.
Манжгийг хийхдээ: Нар зөв болоод буруу эрчилсэн дээсийг торго болон бөсөөр олгойлон бүрээд могойн хэлбэр гарган урлана. Бие чанга хөвчирсөн байхыг шаарддаг бөгөөд. Олгой томдож дээс нь сулбайвал өлөн могой гүйдэл даахгүй гээд гологдоно. Сүүлэнд жижиг хонх эсвэд холбог, чулуу дүүжилдэг. Толгойд 9сөн эрдэнэ 5 төрлийн будаа могойн хайрас гэх мэт зүйлсийг түгээмэл хийдэг бөгөөд үүн дээр нэмж төрсөн нутгын чулуу өөрийн хумс үс гэх мэт янз бүрийн зүйлсийг нэмэх нь буй. Мөн томоостойгоо хамт хар цагаан улаан ноосон утас гүйлгэж улаан амь, цагаан голч ,хар ухаан гэж домнох ч ёс буй.

 

 Хавтаг манжиг
Дээхэн үеийн бөө нарийн ашиглаж байсан хавтгай хэлбэрт могой залаа. Маш эртний түүхтэй бөгөөд хүннүүгийн булшнаас ч гарч ирэх нь буй.
Хавтаг манжгийг шарийн шашны дэлгэрэх үед цээрлэж хадгаар орлуулсан бөгөөд. Энэ дарлалийн үес хоош хавтаг манжигний оронд хадаг хэрэглэх болжээ.
3, 5,7,9 өнгийн хошуу даавууг холбон оёж дотор нь 21 янзийн зүйл хийгээд залаа шиг хэлбэр гарган битүү уутлан оёдог.

Дараа өөр мэдээлэл нэмнээ.

No comments:

Post a Comment