Wednesday, December 26, 2012

ухаарал



ухаад ухаардаггүй туулан байж ажин байж бүдрэн байж ухаарах юм

Wednesday, December 12, 2012

1221

hamag mongoliin urs n
hatan delhiigeen avrah
ihe uileen eh bolson
erchimeer hairaar tetgeh uilend n
bie setgeliin ariun aar
bie biesee hundlen baij
buzar munhag bodloo tsegtslen
buural deedseen bie setgeleeree medren
alag nudnii nulimsaar
alaghan zurhnii tsohiloltoor
aylguu duunii yungaar
ayz hemnelt hengergeereen
negden baij uilee hiine
niilen baij uileen hiine
horst delhiin urs bolson
homuun bidnii urs bolson
hongor urs ta nar mine
hosor bodloon hayh tun
gunig horsol gutral zovlong
gantsaar tuulne gej buu munhagla
gurvan buman ursiin amiig
gantsaar daana gej buu bardamna
ev ei negden baij
enh tunhiin tulhuur bolno
sanaa setgel negden baij
sain uil n hiigdeh bolno
ataa horsol arga mehiig buu er
avralt delhiigee hairlahiig l shamd
ami daahgui zulbana gej buu emee
amidarliin gurbaljingiin negeehen mine
husel zorgoon changalan baij
hunii hiij chadhiin tuiliig uzuul
bie biesee hairlan baij
buman jiliin uilee davah tun
sur huchnees buu aih tun
suudal buudald buu ergelzeh tun
chin zurhnii gunees tsohiloh
chuham unenii hemiig oloh tun
oor ooriiheeree uneng buu mushgah tun
ooriichine itgeh huch n hudal ch baij medne
teejindee tsohiloh amar amgalan tsohiloltiig
tseejindee darih tsetseeree medren baoj booloh tun.
huiten ovol gej buu aih tun
huh sudsaar tani buleen tsis ursjil taaraa
hunees iluu dutuu gej buu munhagla
hun bolj uildeh uil chine oor oor gegiig sanah tun
hamag biesee tushin baij
hun buhen ooriin chadhaar zutgen baij
ev enhiin setgeliig oilgon baij
enerelt delhiigee avrah bolno
uugeeree tsaashid amidrah bolno
unen gedeg ene l bolno
urs amgalan baij
mor zeregtsen alhah
mayngan ursee hairlaj
ahaan gej hundelj
arga meht ugeer buu gundaa
avir aashiig n diilen baij
argadan erhluulen baij
ami negteigeer uilendee zutgej
amidarliin utgiig oilgoh tun.

urs bie herhen beldhev genuu
uilendee bie herhen beldne genuu
beldeed irsen busuu
buhiil amidarlaaraa tuulsan busuu
oor ooriin zamaar irsen busuu
orgoo gertee hursan busuu
uuniihee uchgiig olj
ooriin chadhaar dem boloh avaas
ehnii beltgel ter boloi
enehen nasandaa sursan buhnee
ene l uilendee heregleh bolno doo

udaah beltgel n gebeed
oohon bie jaahan zudreej
belchir buree seergeen baij
bulag arshaandaa shumban baij
usan ehees amitaigee medej
lusan sunsteigee uhan baij
urgash neg alhana
aldhan bie hahaan baij
hamag horoo gargan baij
hiin sudlaa neen baij
agaar amitaigaa meden baij
ami gol n duuren baij
ahin neg alhana daa
gar holoo buleetsuulen baij
galiin erchmeer naadan baij
gundah zotgoo badraan baij
gurvan tsogoor naadan baij
zurhet gal amitaigaan meden baij
guravtah alhamaan hiine dee
yun nalarhai hodlon baij
uya zangilaagaa meden baij
togtooh yasaan uhan baij
toig ovdgoon yalgan baij
tomor mah bodion uhan
dorovtoh alhamaan hiine dee
eh delhiiteigee negden baij
egelgui tumenteigee huran baij
hors shorootoigoo negden baij
shoroonoos torsnoo uihan baij
tavtahi alhamaan hiine dee
el bugdiig oilgochihvol
ih uilendee belen boloh uchirtai daa

duu duulj hoomii hoomiilj
huur tataj hetseen nudej bie bielgeegee hailj baij belen bolno doo

ureen yarih ulgereen bich urs mine
ovgodiin tuuhee uhaj uz
oyun boloosoo uneng hai
orshihuigaasaa meeeg haij
unen hudliig n yalgaj ogtsgoo
oor oorsdiin ovgodiin
unen tuuhiig bichitsgee
ehleed ene horvoogoosoo meden baij
erelheg ovgodoosoo asuu
ene tsagiin balchiriin hodolmoriig unelj
ene zuuniihaa saihang mederch
ertnii bidnii oyuntai negtgen
ireh tuuheen ehluultsgee urs mine

chadah chadhaaraa dem bol
shan haramjiig buu er
zutgeh zutgeheeree zutgetsgee
zoos mongiig buu er

enel hedhen honogtoon
enhrii urs zoov yembuunii
eh delhiin ezerheliig unagaaj
ev negdel geechiin
erhemseg uneng togtooj
horvoo delhii har yembuund bus
humuunii itgel setgel ev negdeld togtdogiig tumen olond uzuultsgee

enel unen enel amjilt enel zutgel
erh yambiig evdej
erdem chadliig buteej
erdnesiin shunaliig hugachij
egelguigeer tuuhiig ehluulj
ene delhiig sereeh bolno

buhniig zoosoor hemjih
bulhai buhneer duuren
enel niigemiig enenees oor nuraah huchin ugui
oor arga n baival ochih tun ovgod bid demneed ogii
urs tanar balchirch
ovgod bidnees iluu
ov ulamjlaliig bayjuulsan
ih tuuhiin urgeljlel shuu dee
ta nar mine jaygaan togtooj
zarilgaan gargaj
zasgaan baiguulj
jargah ezed n shuu dee

eh delhiidee ezen suuh urs n tan nar mine shuu dee
ireedui hiochoo buu umartaarai urs mine
enel sursnaa ovluulne gedgee sanaj
ih uildeen zutgeed neg uzeerei

erhest yertontsod zalrah urgeljil n ta nar shuu dee
ovgod buurlaan buu gutaaj ooriin bie buu gol
ene bidnii oyuniig ovloj
ih uilendee zutgeed neg uzeerei

urdeen ovog n hairtai
ur chi ovgod bidendee hairtai gedeg biz dee
enehen ugiig enel mochdoon chamdaan chin setgeliin guneesee helej
chamaagaan urmaar tetgii
chadal baina setgel baina
ur chi mine chadnaa

Saturday, December 1, 2012

өглөөний ундаа бэлдэх завсар буурал дээдэстэйгээ хөөрөлдсөн минь

Өглөө сэрээд хань болон үрдээ өглөөний унд бэлдэх зуураа Бөө гэгээн тархины судраа гүйлгээд нэг уншлаа. Тэгсэн чих хангинаад надаас өөр хүн дугарах шиг болов. Тап хийтэл цочиход өвөг маань харин байла. Балчир үртэйгээ хөө хуяга агсалгүй хөөрөлдөх гэсэн нь байж.
*амар байна уу өвөө амгалан нойрс уу.
-хэхэ үр чамайгаан манаад өвөг нь амраагүй ээ
-өндөр эмэг тань манахаар өвөг нь жаахан амарнаа
* өршөөгөөрэй. өвөө. энэ сайхан судар болсон байга биз
- их сайхан судар аа
* өвөө дээр таны хэлж байсан сүнсний талаар тайлж өгсөн зүйл энд байна. тэгээд яагаад өөр өөр бичцэн байга юм бэ
- хэхэ өөр өвөг нь хэлсэн юм чинь өөрөөр айлтгалгүй яахав дээ
-хэдий өөр байв ч ижил утга нь бий
-үр минь энэ л судраан уншаад
-эхнээс нь сайн ойлгоод өвгөд биднээсээ энэхэн утгаа дахин дахин ахин ахин асуух аваас нэгхэн 4 мөр утгаас нь нь нэгэн ном гархаар арвин их мэдэлгийн хур юм шүү дээ.
Энэ номыг чи нэг насаараа уншаад барахгүй дээ
* юу вэ 348 хуудас номыг нэг насаараа уншаад барахгүй гэж үү
- хэхэ өчүүхэнээр бодон өчүүхэн унших аваас хижи бусуу
- өргөнөөр уншиж өргөнөөр ойлгох аваас гэгээнтэн болох бусуу
* юу вэ ойлгохоор хэлээд өгөөч дээ
- чи жаахан ухах аваас жаахан хэвээр байна
- чи ихээр ухаж чадах аваас өндөр болох болно доо
* ном уншаад өндөр болно. хэхэхэ тэгвэл хэдэн төө өсхийн
- хэхэхэ даапаатай дэггүй моньд чи
* өвөө энэхэн яриагаан би өргөн олонд бичиж болох уу
- болноо хөө
* тэгвэл та минь түмэнд юу гэж айлдахсан бол
- буган болоод хадны бичгийг
- балчир надад хамаагүй хэмээн
-тогтож нэг харалгүй өнгөрөх нь
- тогоондхийг хараад үнэлэхтэй адил
-энэ хэн эл судрууд нь эхлэл болох
- эрдэнэт суу сургаалын эх нь юм шүү үрс минь
-өөдөө тэмүүлэх бугыг
өргөн олонд таниулан уншиж
өнө их соёлоон бусдад гайхуулан яваарай
өндөр тэнгэртэй нэг нь
өв соёлоон мэдэж
өрнөх их түүхээн дэлгэрүүлэн дэлгэрүүлэн айлдаж
өвгөд бидний захиасыг
үр хойчдоон дамнуулаарай
ийм нэгэн буга тийм нэгэн буга гэж байна гээл ажина уу
буга бүрийг тайлах эхний нэгэн жишиг нь л юм шүү дээ
эл бугын эвэр нь бас нэгийг өгүүлнэ
эвэр туурай нь нэгдээд
эгэлгүй нэгэн үлгэрийг өгүүлнэ
элдэв олон буга
эд зүйсгэл
нар сар
уул устайгаан 
энэ орчилонгын байх
тэрэл суурьтайгаа нийлээд
эх түүхийн нэгэн үеийг
бичин үлдээсэн судар болно доо
энэ замбын та үрсын Гэгээн зөн хэмээн нэрийдсэн
тэрхэн үлгэр адил
хүний түүх гээд уншвал бицхан болж
хүнээс суралцвал гэгээг ажих адил юм шүү

бичгийн судар нь ийм байна

Хас төрийн судар болоод
Бөө гэгээн судрыг болбоос
оньсого адил цоожлон түгжин таавар адил бичсэн бөгөөд
үлгэр домог
энэхэн амьдрал
эрт түүхтэйгээ дахин дахин
ухааран ухааран уншиж
нэгийг сэрэн
нөгөөг сэрээн
нууцыг нь тайлаж
өргүүлснээр нь хөлөглөн гүнд нь нэвтрээрэй

* за баярлалаа өвөө
* ойлгохгүй зүйл байвал танитай хэлэлцэж байж болох уу
- бологүй яхав хэлэлцэх бүртээн хөмүүн нь уншхаас илүүг мэддэг юм шүү дээ
* за мэдлээ талархлаа